Το δημοφιλέστερο και πλέον αμφιλεγόμενο ρόφημα αυτή την στιγμή παγκοσμίως είναι ο καφές. Η λέξη «καφές» σέρνει μαζί της χιλιάδες μυρωδιές, άπειρα συναισθήματα, αφορμές για κοινωνικοποίηση και παραγωγικότητα, και φυσικά αποτελεί το εναρκτήριο λάκτισμα, ώστε να σηκωθούν το πρωί από το κρεβάτι με μια στοιχειώδη προθυμία οι βραδινοί τύποι. Τουλάχιστον αυτά ισχύουν για την πλειονότητα των ανθρώπων. Υπάρχει όμως κι εκείνη η κατηγορία ανθρώπων που δεν τους αρέσει να πίνουν καφέ. Οι τελευταίοι υποστηρίζουν ότι ο καφές είναι πικρός όση ζάχαρη κι αν βάλεις, ότι προκαλεί υπερένταση και ταχυκαρδία αντί να σε κρατά πραγματικά ξύπνιο και ότι αποτελεί μεγάλο βάρος για την τσέπη όσων κάνουν άμετρη κατανάλωση. Κι όμως! Ακόμη και αυτοί οι άνθρωποι βγαίνουν «για καφέ». Γιατί λοιπόν ο καφές είναι τόσο αγαπητός και τόσο διαδεδομένος παγκοσμίως;

Η απάντηση είναι απλή: ο καφές είναι το ρόφημα «όλων των περιστάσεων» ή αλλιώς «η κοινωνική κόλλα». Ο καφές αρέσει γιατί ενώνει. Από τους πρώτους αιώνες εμφάνισης του μέχρι σήμερα, συγκεντρώνει τους ανθρώπους σε ένα κοινό τραπέζι γύρω από το οποίο θα πούνε τα νέα τους, θα γελάσουν, θα κλάψουν, θα συγκινηθούν, θα ερωτευτούν, θα τσακωθούν, θα φιλοσοφήσουν και φυσικά θα πιούν καφέ…ή και όχι. Γιατί ακόμη και να μην σου αρέσει ο καφές, θα πας «για καφέ» κι ας πιεις εν τέλει φυσικό χυμό πορτοκάλι.

Όπως πολλοί λένε, η ζωή μας είναι στιγμές, άλλοτε ευχάριστες κι άλλοτε δυσάρεστες. Συνήθως, τις πιο σημαντικές και κομβικές στιγμές της ζωής μας τις μοιραζόμαστε μαζί με τους ανθρώπους μας, κρατώντας ένα φλιτζάνι καφέ ( όπως π.χ. σε ένα πρώτο ραντεβού ή σε μία κηδεία ή σε μία επαγγελματική συνάντηση). Θα μπορούσαμε δηλαδή να πούμε, ότι κάθε πτυχή της ζωής μας αντιστοιχεί σε διαφορετικές γεύσεις και αρώματα του καφέ. Στην ουσία, ο καφές που θα επιλέξουμε να πιούμε προβάλλει την πολύπλευρη προσωπικότητά μας και το πώς αυτή προσαρμόζεται στις διάφορες κοινωνικές συναναστροφές. Παρατηρώντας προσεκτικά, θα δούμε ότι η επιλογή του καφέ καθορίζεται από το άτομο με το οποίο έχουμε αποφασίσει να μας συνοδεύσει. Αν έχεις βγει με παρέα πιθανότατα να πάρεις κάτι στο χέρι, το οποίο πιθανότατα θα μοιάζει περισσότερο με milkshake παρά με καφέ. Στην δουλειά, αν είσαι κιόλας βιαστικός, λογικά θα πιείς στα γρήγορα έναν espresso μονό, ενώ αν έχεις πάει επίσκεψη στην γιαγιά θα σου ψήσει έναν ελληνικό, επειδή μάλλον δεν θα έχει κανένα άλλο είδος καφέ στο σπίτι.

Εκτός όμως από καταλύτη κοινωνικοποίησης, ο καφές αποτελεί αρκετά συχνά και καταλύτη παραγωγικότητας. Η καφεΐνη που περιέχει, είναι ουσία ευρέως γνωστή για την αφυπνιστική της δράση. Έτσι ο εγκέφαλός μας συνδυάζει το συγκεκριμένο ρόφημα με την εκτέλεση και την ολοκλήρωση εργασιών, χειρωνακτικών και μη, οι οποίες βιολογικά απαιτούν μεγάλο ποσό ενέργειας. Πόσες φορές έχετε εσείς διαβάσει ή δουλέψει σε καφετέρια; Αρκετές καφετέριες είναι ειδικά διαμορφωμένες για να πηγαίνουν μαθητές, φοιτητές, ακόμη και εργαζόμενοι, ώστε να δουλεύουν αποδοτικότερα. Βέβαια, η παραπάνω συνθήκη δεν αποτελεί ιδανικό περιβάλλον εργασίας για πολλούς, αλλά ακόμη κι εκείνοι θα φτιάξουν έναν δυνατό καφέ να τους ξυπνήσει πριν ξεκινήσουν το οποιοδήποτε έργο έχουν αναλάβει, ανεξαρτήτως του αν βρίσκονται σε καφετέρια ή όχι.

Μιλάμε λοιπόν για ένα φαινομενικά απλό ρόφημα, το οποίο όμως έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε κάθε «σκηνή» της ζωής μας. Ένα απλό ρόφημα, που έχει καταφέρει να εισβάλει ακόμη και στις ζωές όσων το περιφρονούν και το αποδοκιμάζουν. Είναι απίστευτο το πώς όλα τα γρανάζια του κόσμου καταφέρνουν να κινούνται χάρη στην δράση της καφεΐνης, η οποία είναι αρκετά εμφανής σε οποιοδήποτε ζωντανό οργανισμό. Το παραπάνω διαπιστώνεται και από τον τρόπο που πιθανολογείται ότι ανακαλύφθηκε ο καφές. Σύμφωνα με το μύθο, κάποιοι βοσκοί από την Αιθιοπία ήταν οι πρώτοι που κατάλαβαν την επίδραση της καφεΐνης, όταν οι κατσίκες τους εμφάνισαν υπερκινητική συμπεριφορά, αφού έφαγαν καρπούς καφεόδεντρου. Επομένως, μπορείτε να αντιληφθείτε ότι στην ουσία η καθημερινότητα «κυλάει» ακριβώς επειδή η πλειονότητα των ανθρώπων ήπιε καφέ.

Ο ηθοποιός Jackie Chan αναφέρει πολύ εύστοχα: «ο καφές είναι μια γλώσσα από μόνος του». Πράγματι, ο καφές έχει τον δικό του πολυδύναμο ρόλο στην ρουτίνα της ανθρωπότητας, αλλά και σε σημαντικά στιγμιότυπα για την ζωή του καθενός ξεχωριστά. Σίγουρα, κανείς μας δεν είχε σκεφτεί σε τέτοια ανάλυση το έργο του καφέ στην ζωή του, όμως είναι πραγματικά εντυπωσιακό, αν το παρατηρήσει κάποιος, το πόσο δεδομένο τον έχουμε σαν προέκταση του χεριού μας, σε σχέση με το πόσο διαφορετικά μπορεί να λειτουργούσε η κοινωνία χωρίς την ύπαρξή του.