Είναι αλήθεια πως πολύ συχνά αναζητούμε γύρω μας ανθρώπους που μπορούν να παίξουν ένα ρόλο κοινωνικού προτύπου προκειμένου να μας ενδυναμώσουν, να μας εμπνεύσουν και να μας βοηθήσουν να ανακαλύψουμε τον πραγματικό σκοπό της ζωής. Η αναζήτηση τέτοιων ανθρώπων – προτύπων γίνεται πολλές φορές με τη βοήθεια της ανάγνωσης ενός βιβλίου, την παρακολούθηση μιας ταινίας κλπ. Στη σημερινή εποχή βέβαια τις περισσότερες φορές οι δημιουργοί προτιμούν να θέτουν ως κεντρικό ήρωα έναν υπερ-άνθρωπο με τέλειες σωματικές δυνάμεις και δεν γίνεται ούτε λόγος για τις πνευματικές αρετές. Ταινίες και βιβλία που ξεφεύγουν από αυτό το πλαίσιο δεν βρίσκονται ψηλά στις προτιμήσεις κοινού και κριτικών και συνεπώς οι αντίστοιχοι ήρωες «κρύβονται» αναμένοντας κάποιος να τους ανακαλύψει. Μια τέτοια ταινία είναι και το “A hidden life” του Terrens Mallick. H συγκεκριμένη ταινία αν και άφησε ασυγκίνητους κριτικούς και κοινό, παρουσιάζει τη ζωή ενός ανθρώπου που με την ολότητα του χαρακτήρα του μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε το νόημα της ζωής, να μας εμπνεύσει και να αποτελέσει πρότυπο ως ένα άλλου είδους υπερ-άνθρωπου.
Ο Franz Jägerstätter (αληθινό πρόσωπο και Άγιος πια της Καθολικής εκκλησίας) είναι ένας Αυστριακός φτωχός αγρότης που ζει με την οικογένειά του σε ένα μικρό ορεινό χωριό. Η καθημερινότητα του Franz περιλαμβάνει την ενασχόληση με τις αγροτικές εργασίες, στιγμές με την οικογένειά του και άσκηση των θρησκευτικών του καθηκόντων. H απλή και ήσυχη ζωή του Φραντς διακόπτεται απότομα όταν λαμβάνει ειδοποίηση να καταταγεί στο Γερμανικό στρατό στο πλαίσιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αποφασίζει να αρνηθεί επειδή η συμμετοχή του σε έναν επεκτατικό πόλεμο καθώς και ο όρκος απόλυτης πίστης σε έναν άνθρωπο -τον Χίτλερ- έρχονται σε αντίθεση με τη χριστιανική του ταυτότητα . Αντιμετωπίζει την κατηγορία για εσχάτη προδοσία και η κατάληξη δεν μπορεί να είναι άλλη από το θάνατο.
Η ιστορία του Φράντς είναι συγκλονιστική. Ένας άντρας γλυκός, απλός με ένα θάρρος απόκοσμο και μια γυναίκα που καλείται να αντιμετωπίσει την οδυνηρή απώλεια του άντρα της, την ανατροφή των τριών μικρών παιδιών μέσα στις δύσκολες συνθήκες της αγροτικής ζωής αλλά και τα απαξιωτικά βλέμματα των ανθρώπων του χωριού που θεωρούσαν τον Φράντς προδότη και ανεύθυνο γονέα. Σε όλη τη διάρκεια της ταινίας παρακολουθούμε τον Φράντς να παλεύει με τον εαυτό του για να βρει απάντηση στο τραγικό αυτό δίλημμα αναρωτώμενος «αν έχει δικαίωμα στον θάνατο για χάρη της Αλήθειας» και την γυναίκα του να τον καθησυχάζει λέγοντας του πως «πρέπει να Τον εμπιστευθούν και θα τους εμπιστευτεί και Εκείνος». Η διαρκής στήριξη στην απόφαση του Φράντς μας αποκαλύπτει άλλη μια ηρωίδα. Μια ηρωίδα που βάζει πάνω από την αγάπη της για τον άντρα της, την αγάπη για Εκείνον.
Συνεργός βέβαια σε αυτή την υπέροχη ταινία είναι και ο σκηνοθέτης, ο Terrens Mallick. Τα πλάνα του ευρυγώνιου φακού του, η εμμονή του με το φυσικό φως καθώς και οι συχνές αντιφατικές εικόνες -από τη μια η ομορφιά της φύσης, από την άλλη το κλειστοφοβικό περιβάλλον, από τη μια η ηρεμία των ζώων του αγροκτήματος, από την άλλη η αγριότητα των δεσμοφυλάκων- λειτουργούν καθηλωτικά και έτσι ο σκηνοθέτης μας φέρνει αντιμέτωπους με την ουσία του δράματος, στα πιο βαθιά σημεία της ψυχής.
Η εισπρακτική «αποτυχία της ταινίας» πέρα από τους λόγους που αναλύσαμε σχετίζεται και με την αδυναμία του μέσου ανθρώπου να κατανοήσει τις υπεράνθρωπες, θυσιαστικές πράξεις που δεν έχουν προφανή αιτία (όπως και οι συγχωριανοί του Φράντς άλλωστε) καθώς και στη συνειδητοποίηση ότι απέχουμε αρκετά από το πραγματικό ηθικό θάρρος.
“Όμως, όταν βιώνεις τόσο έντονα την αλήθεια, δεν μπορείς ούτε για μία στιγμή να την αρνηθείς. Η υπεράσπιση και ομολογία της γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού σου. Και τότε δικαίως μπορείς να χαρακτηριστείς κάτι παραπάνω από απλός άνθρωπος.” (απόσπασμα από το άρθρο του Τάσου: «Θυσία: απαρχαιωμένη πρακτική ή ιδιοφυής ανακάλυψη;»)
