Ήταν Οκτώβρης του 2019, ένα απόγευμα στην Ασκληπιού στο βιβλιοπωλείο «Πολιτεία». Ψάχνω διάφορα βιβλία -πάντα στην Δ είσοδο- ανάμεσα στα ράφια. Παπανούτσος, Μαλεβίτσης, Παναγιωτόπουλος, Τερζάκης κτλ. Ξαφνικά μου κεντρίζει το ενδιαφέρον ένα βιβλίο, απλό εξωτερικά. Όμως ο τίτλος μου κάνει μεγάλη εντύπωση: «Αμφισβήτηση του κατεστημένου». Συγγραφέας ο Κώστας Τσιρόπουλος. Δεν τον είχα ακούσει ξανά. Ξεφυλλίζω λίγο και αποφασίζω να το πάρω. Την επόμενη φορά που πήγα στο βιβλιοπωλείο αγόρασα άλλα τέσσερα δικά του.
Ο Κώστας Ε. Τσιρόπουλος γεννήθηκε στη Λάρισα το 1930, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία της Τέχνης στο Παρίσι και στη Βαρκελώνη. Ήταν διευθυντής και ιδρυτής της έκδοσης χριστιανικού στοχασμού και τέχνης «Χριστιανικό Συμπόσιο» και του περιοδικού «Ευθύνη».
«Ταξίδεψε σε χώρες της Ευρώπης, της Αφρικής, στις ΗΠΑ, στη Μέση Ανατολή και στην Ινδία. Μιλούσε γαλλικά και ισπανικά. Βιβλία και κείμενά του έχουν μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. […] Έζησε στην Αθήνα, στην περιοχή της πλατείας Μαβίλη, στον αρχαίο δήμο Αλωπεκής (στον οποίο έζησε και ο Σωκράτης), όπως ο ίδιος συνήθιζε ν’ αναφέρει. Απεβίωσε την 23η Φεβρουαρίου 2017 και κηδεύτηκε την 28η Φεβρουαρίου 2017 στο νεκροταφείο Παπάγου». (1)
Σημείωση: Το ποιητικό, πεζογραφικό, δοκιμιακό και μεταφραστικό του έργο, καθώς και τις μεγάλες βραβεύσεις και τιμητικές διακρίσεις θα τις βρείτε αναλυτικότερα στο τέλος του άρθρου στις παραπομπές. (2)
Αληθινός συγγραφέας
Ο Τσιρόπουλος, αποτελεί για μένα ένα πρότυπο συγγραφέα. Είναι πολύ σημαντικό, πιστεύω, με ποιους συγγραφείς δένεσαι όταν είσαι νέος. Προσωπικά, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που συνάντησα αυτόν τον άνθρωπο. Ίσως να μην τον συνάντησα κανονικά, μιας και είχε φύγει δύο χρόνια πριν τον ανακαλύψω, αλλά τον γνώρισα μέσα από τις λέξεις του. «Έπεσα» πάνω σε έναν αληθινό συγγραφέα.
Στα βιβλία του, θα βρείτε μια ασυνήθιστη αυθεντικότητα και μια απίστευτα ποιητική γραφή. Η ευαισθησία του συγγραφέα, πάντοτε μετρημένη. Η ματιά του απέναντι σε όλα: χριστιανική. Ασχολείται πάντα με την ουσία του πράγματος. Ό,τι έχει να πει, το λέει «έξω από τα δόντια». Ο Δημήτρης Αγγελής αναφέρει «υπήρξε πάνω απ’ όλα ένας ακέραιος άνθρωπος αρχών, που υποστήριζε πάντοτε με τόλμη τη γνώμη του, χωρίς να υπολογίζει παρεξηγήσεις ή συγκρούσεις»(3). Ιδεολογικά πάντοτε ελεύθερος και συνετός. Αφουγκράζεται τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες σου με τέτοιο τρόπο, που απορείς. Συνδυάζει βαθιά φιλοσοφία με καλλιτεχνική ευαισθησία, πάνω σε καίρια θέματα της ζωής, και όλα αυτά βασισμένα πάνω στη χριστιανική πίστη. Η ουμανιστική και καθολική εκπαίδευσή του, του επιτρέπει να αγγίζει διάφορα θέματα, σφαιρικά. Ο Κώστας Χατζηαντωνίου τον χαρακτήρισε ως «έναν από τους τελευταίους homo universalis του ελληνολατινικού κόσμου» (3). Έγραφε άλλωστε ποιήματα, θεατρικά έργα, ταξιδιωτικούς οδηγούς, ζωγράφιζε κ.α).
Ίσως ο συγκεκριμένος συγγραφέας να μη σου προτείνει μια εύκολη ζωή. Αλλά σίγουρα σου προτείνει μία ζωή γεμάτη αξιοπρέπεια, πίστη και θάρρος. «Όσο μέσα μου ζω, καμία εξωτερική δύναμη δεν θα κατορθώσει να με εξοντώσει» αναφέρει στο περίφημο βιβλίο του «Παιδεία Ελευθερίας»(4). Σε ενισχύει με κείμενα-μανιφέστα όπως το «Τίμιο Πείσμα» στο «Μαρτυρία του Ανθρώπου» (5), και δίνει πάντοτε έμφαση στη συνείδηση και την πνευματικότητα. Σου θυμίζει τακτικά τις αξίες της συνέπειας, της ειλικρίνειας και της σοβαρότητας (όχι της σοβαροφάνειας) για την οργάνωση της ζωής σου. Φυσικά σε όλα αυτά, πρότυπο ο ίδιος με τη ζωή του. Μέσα από τα δικά του μάτια βλέπεις τη ζωή ως μια πνευματική περιπέτεια -αλλά και δοκιμασία- και έχεις μια ασυγκράτητη όρεξη για ζωή και γνώση. Είσαι όμως έτοιμος και να αντισταθείς σε κάθε τι μολυντικό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ψεύτικο. Και αυτό γιατί η γραφή και η ζωή του ήταν αληθινές. Ζούσε μέσα από τις λέξεις του, η γραφή ήταν η πνοή του.
Εύχομαι σε κάθε άνθρωπο -και κυρίως νέο- να δεθεί με αυτόν τον συγγραφέα και τα βιβλία του να του κρατούν συντροφιά σε καιρούς ειρήνης, χαράς αλλά και λύπης. Πάντοτε μέσα από τις λέξεις του θα τον εμπνέει. Θα του εμπνέει αυτή την επιθυμία για μια ποιοτική και ουσιώδη ζωή.
Υ.Γ. Το παραπάνω κείμενο αποτελεί την ελάχιστη ένδειξη ευγνωμοσύνης μου στη μνήμη αυτής της πνευματικής και συγγραφικής προσωπικότητας.
Προτάσεις βιβλίων:
(1) Μαρτυρία του Ανθρώπου
(2) Αμφισβήτηση του κατεστημένου
(3) Αυτοψία της εποχής
(4) Η μόνωση ως συνομιλία
(5) Η μετάβαση του καταναλωτικού ανθρώπου
(6) Η υπόθεση του ανθρώπου
Παραπομπές:
(1) https://www.protothema.gr/greece/article/1016906/panelladikes-2020-poios-einai-o-kostas-tsiropoulos/
(2) https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%8E%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%82_%CE%95._%CE%A4%CF%83%CE%B9%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82
(3) https://www.kathimerini.gr/culture/books/898867/kostas-e-tsiropoylos-1930-2017-enas-apo-toys-teleytaioys-homo-universalis-toy-ellinolatinikoy-kosmoy/
(4) https://www.politeianet.gr/books/tsiropoulos-e-kostas-ekdoseis-ton-filon-paideia-eleutherias-59484
(5) https://www.politeianet.gr/books/tsiropoulos-e-kostas-ekdoseis-ton-filon-i-marturia-tou-anthropou-58242
Οι φωτογραφίες αντλήθηκαν από το παρακάτω κείμενο
https://www.larissapress.gr/2020/06/16/o-axiotimos-larisaios-kyrios-kostas-tsiropoulos/
Ένα ακόμα ενδιαφέρον κείμενο για τον ίδιο