«Ο σοφός άνθρωπος είναι αυτός που βρίσκει αυτό που έχασε στην παιδική του ηλικία και το ανακτά». (παλιό ρητό)
«Aλήθεια σας λέω, αν δεν αλλάξετε και δεν γίνετε σαν τα παιδιά, δε θα μπείτε στη βασιλεία των ουρανών». -Ιησούς Χριστός (Ματθ. 19,13-15)
Οι περισσότεροι από εμάς αναγνωρίζουμε και εκτιμούμε την παιδική μας ηλικία ως μία από τις πιο ευχάριστες περιόδους της ζωής μας, γεμάτη από χαρά, γέλιο και ευτυχία. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι διαγράφουμε και ορισμένες αρνητικές αναμνήσεις που πιθανώς βιώσαμε. Σε γενικές γραμμές, όμως, τείνουμε να εξιδανικεύουμε τα χρόνια που ζήσαμε ως παιδιά και να τα αναπολούμε με νοσταλγία.
Αυτή την κατάσταση μπορώ να την καταλάβω.
Δυσκολευόμουν για καιρό, παρόλα αυτά, να κατανοήσω τη σημασία των ρητών που βρίσκονται στην αρχή του κειμένου. Γιατί να θέλω να ξαναγίνω παιδί; Την παιδική ηλικία ως κατάσταση είναι λογικό ο άνθρωπος να θέλει να την αναβιώσει. Δεν νομίζω, όμως, ότι θα επιθυμούσε κανείς να ξαναήταν ένα μικρό παιδί όπως συνήθιζε να είναι.
Τα παιδιά έχουν εγωισμό, είναι ανυπάκουα, ατίθασα, απείθαρχα και πράττουν αυθαίρετα, χωρίς λογική. Αμφιβάλλω πως αυτά αποτελούν χαρακτηριστικά ανθρώπου που μπορεί να οριστεί ως πρότυπο. Καθώς μεγαλώνουμε και αναπτυσσόμαστε πνευματικά, ξεπερνάμε τα ελαττώματα αυτά και καλλιεργούμαστε ως άνθρωποι. Έτσι, δεν βγάζει νόημα να επιδιώκει κανείς να επανέλθει στην “πρώιμη” κατάσταση που βρισκόταν ως παιδί.
Τουλάχιστον αυτό πίστευα.
«βρίσκει αυτό που έχασε στη παιδική του ηλικία»…
Η φράση αυτή με προβλημάτιζε καιρό. Τι είναι αυτό που χάθηκε καθώς μεγαλώναμε; Τι είναι αυτό το αξιοζήλευτο χαρακτηριστικό που έχουν τα μικρά παιδιά και όχι εμείς; Μήπως αυτό σχετίζεται με τη γενικότερη ευτυχία που αυτά νιώθουν σχεδόν μονίμως;
Μετά από σκέψη νομίζω κατάλαβα αυτό που διαπνέει τα παιδιά, που επηρεάζει την κάθε πράξη τους και που τα κάνει να ξεχωρίζουν από τους ενήλικες. Αυτό το χαρακτηριστικό είναι η απλότητα.
Και τι θα πει αυτό;
Παραθέτω τον ορισμό που δίνει το βικιλεξικό:
απλότητα (θηλυκό)
- το να είναι κάποιος ή κάτι απλός· η έλλειψη πολυπλοκότητας
- η ευθύτητα του χαρακτήρα, η έλλειψη επιτήδευσης
- η λιτότητα στον τρόπο ζωής, τη διακόσμηση, τα εκφραστικά μέσα
Ένα παιδί χαίρεται με τα πιο απλά πράγματα. Αρκεί να του δώσεις μία μπάλα και μπορεί να παραμείνει ευχάριστα απασχολημένο για την επόμενη ώρα. Δεν χρειάζεται υπερσύγχρονα παιχνίδια και ειδικά διαμορφωμένους χώρους για να περάσει καλά. Οι χαμηλές του απαιτήσεις, η έλλειψη πολυπλοκότητας το καθιστά ικανό να απολαύσει τη κάθε στιγμή στο μέγιστο δυνατό. Η ευθυμία ενός παιδιού πηγάζει από την χαρούμενη αντιμετώπιση του απέναντι στη ζωή ανεξαρτήτως των περιστάσεων που κυριαρχούν.
Ένα παιδί διαμορφώνει άμεσες σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους. Δεν έχει ιδιαίτερες προϋποθέσεις και απαιτήσεις από τους άλλους για να γίνουν φίλοι του. Όλοι μας έχουμε κάνει φίλους στο δημοτικό απλώς επειδή είχαμε το ίδιο αγαπημένο χρώμα ή επειδή καθίσαμε τυχαία στο ίδιο θρανίο. Πολλές φορές μάλιστα έχει συμβεί οι φιλίες αυτές να εξελιχθούν σε φιλίες ζωής. Και αυτό επειδή ως παιδιά μπορούσαμε να εμπιστευτούμε τον συνάνθρωπο, χωρίς άγχος μήπως δεν ταιριάζουμε, μήπως μας πληγώσει…
Σε αυτό βέβαια συνεισφέρει και το γεγονός ότι ένα παιδί έχει πάντα καλό λογισμό για τον συνάνθρωπο. Δεν θα πάει το μυαλό του στο κακό, στις υποψίες για τον άλλον και έτσι δεν καταλαμβάνεται ποτέ από ζηλοφθονία και μίσος.
Ένα παιδί δεν θα σκεφτεί ποτέ χυδαία, δεν θα μιλήσει με υπονοούμενα. Αυτό βέβαια σχετίζεται με την διατήρηση της αθωότητας, η οποία (ειδικά σήμερα) χάνεται εύκολα στα εφηβικά χρόνια. Παραδείγματα πολλών ανθρώπων, όμως, δείχνουν ότι μπορούν ακόμα να υπάρξουν άνθρωποι απλοί, με αγνή σκέψη και ψυχή, κάτι το οποίο απαιτεί αγώνα και εγκράτεια.
Ένα παιδί δεν έχει ποτέ υποκριτική συμπεριφορά. Είναι αληθινό, λέει αυτό που νιώθει ευθέως, αφιλτράριστα. «Συγγνώμη», «Σ’ευχαριστώ»… δύο φράσεις που περικλείουν όλη την ουσία της αγάπης λέγονται σχεδόν αποκλειστικά από μικρά παιδιά αλλά όχι από εμάς τους «καλλιεργημένους» ανθρώπους.
Η απλότητα σχετίζεται άμεσα με την έλλειψη του overthinking, του άγχους, της δυσπιστίας, της καχυποψίας, της χυδαιότητας. Γι’ αυτό να μην θεωρήσει κανείς ότι τα παραπάνω χαρακτηριστικά πηγάζουν από την ακαλλιέργητη σκέψη-διανόηση των παιδιών!
Ο Vincent Van Gogh είχε πει: «Πόσο δύσκολο είναι να είσαι απλός»!
Ο Charlie Chaplin είχε πει: «Η απλότητα δεν είναι απλό πράγμα»!
Ο Θόρω είχε πει: «Η ζωή μας αναλώνεται σε λεπτομέρειες… Απλοποιήστε, απλοποιήστε»!
Μην παραμερίσουμε την απλότητα ως κάτι που νοσταλγικά θυμόμαστε ότι είχαμε στην παιδική μας ηλικία. Η απλότητα μπορεί -και οφείλει- να αποτελέσει ξανά αρετή του κάθε ανθρώπου. Βέβαια κάτι τέτοιο δεν γίνεται άμεσα και άκοπα. Χρειάζεται προσπάθεια και αγώνα για να «ξαναγίνουμε παιδιά». Χρειάζεται απομάκρυνση του overthinking, του άγχος και των υπολοίπων που αναφέρθηκαν. Χρειάζεται αμεσότητα, ταπείνωση, εμπιστοσύνη.
Τελικά χάσαμε πολλά από την παιδική μας ηλικία… Αρκεί να ανακτήσουμε την απλότητα και θα μπορέσουμε να αναβιώσουμε τα παιδικά μας χρόνια. Μάλιστα θα είναι κάτι ανώτερο από το να είμαστε και πάλι μικροί αφού θα αξιοποιήσουμε το σημαντικότερο χαρακτηριστικό μας ως παιδιά σε συνδυασμό με τον αναπτυγμένο πνευματικό μας κόσμο.
Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί μόνο να αναβλύζει χαρά και αγάπη. Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί να προσφέρει μόνο κάτι καλό στον συνάνθρωπο του. Έτσι, εύχομαι όλοι μας να καταφέρουμε να ξαναβρούμε την παιδική μας ψυχή…
