Ίσως είναι ένα από τα πιο δυσεύρετα χαρακτηριστικά της νέων ανθρώπων στην εποχή μας. Δυσεύρετο γιατί σχετίζεται με την αυθεντικότητα. Το χαρακτηριστικό στο οποίο αναφέρομαι δεν είναι κάτι άλλο από το να είναι κανείς ειλικρινής με τη συνείδησή του, να μην κοροϊδεύει τον εαυτό του, να κοιτάζει την πραγματικότητα κατάματα και να αναγνωρίζει τα λάθη του.

Συχνά σε φοιτητοπαρέες, σε αυτές τις ατελείωτες συζητήσεις που κρατούν μέχρι αργά, αναλώνομαι στο να ερμηνεύω τυχόν προσωπικά μου ατοπήματα. Τα ατοπήματα αυτά συνέβησαν στο πλαίσιο συγκυριακών καταστάσεων τις οποίες δεν μπορούσα να ελέγξω. Τέτοια για παράδειγμα είναι πώς ξεκίνησα κακές συνήθειες (τσιγάρο, αλκοόλ)ή πώς φέρθηκα σε αγαπημένα μου πρόσωπα, π.χ. στους γονείς μου.

Και είναι μια έντονη εικόνα στο νου μου αυτή διότι δυστυχώς συνδέεται με έναν μύθο που επικρατεί αρκετά στις αντιλήψεις μας σήμερα. Ο μύθος αυτός δεν είναι άλλος από το γνωστό “από τα λάθη μαθαίνεις, χρειάζονται και αυτά”. Ωστόσο, φαίνεται να μην ισχύει αυτό σε όλες τις περιπτώσεις και για αυτό δεν μπορούμε να το λέμε πάντα. Πρώτα ας συμφωνήσουμε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να μην μάθω από ένα λάθος, να μην αλλάξω προς το καλύτερο , γιατί αυτό σημαίνει μαθαίνω από τα λάθη μου: αλλάζω. Αντ’ αυτού, μπορεί το λάθος να μου γίνει συνήθεια και τελικά να μην μάθω τίποτα από αυτό. Ύστερα υπάρχουν λάθη που είναι τόσο μικρά που δεν χρειάζεται, δεν επιτρέπεται, καλύτερα, να τα κάνω ειδικά εκείνα που υποψιάζομαι από πριν. Συνήθως ρισκάρω τότε. Έτσι, έρχεται η επιβεβαίωση της αρχικής υποψίας μου. Και η τελευταία περίπτωση είναι να μην βρίσκω το σθένος να παραδεχτώ ότι έκανα λάθος. Δηλαδή, πολλές φορές πιστεύω ότι ένα λάθος θα αποβεί ωφέλιμο για μένα λόγω των εμπειριών που πιθανώς θα αποκτήσω από αυτό. Πλέον, όμως, καταλαβαίνω ότι τα λάθη είναι τις περισσότερες φορές επιζήμια και το καλύτερο είναι να τα αποφεύγω.

Βέβαια, μια ορθολογική ερμηνεία σαν την παραπάνω, μπορεί και να μην με έπειθε εντελώς ότι η πεποίθηση πως από τα λάθη σου μαθαίνεις άρα κι αυτά χρειάζονται, είναι τελικά μύθος!

Και εδώ ακριβώς βοηθά το να είναι κανείς αληθινός, αυθεντικός, ειλικρινής, γιατί σε αυτήν την περίπτωση και να πέσεις θα κοιτάξεις με ωριμότητα το λάθος σου, θα ρίξεις τα μούτρα σου, θα αγωνιστείς και θα το αντιμετωπίσεις. Αφού τόλμησα λοιπόν να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου, δεν μένει τίποτα άλλο από το να είμαι και με τους γύρω μου. Πλέον το ποσό αυθεντικός είμαι, ναι, φαίνεται από τις πράξεις μου, τα ενδιαφέροντα μου, τη συμπεριφορά μου. Είμαι αληθινός σημαίνει κρατώ τις αξίες μου, τα πιστεύω μου, όποια και αν είναι, τα υπερασπίζομαι και ας δεχτώ κατάκριση και ας δεχτώ ύβρεις. Επιλέγω να έχω μια συγκεκριμένη στάση κι ας με αντιμετωπίσουν οι γύρω μου όπως θέλουν. Δε με φοβίζει η επίθεση στα πιστεύω μου.

Τίποτα πιο δύσκολο από την ευθύτητα και τίποτα πιο εύκολο από την κολακεία, λέει πολύ ουσιαστικά ο Ντοστογιέφσκι. Είτε στον εαυτό μου είτε στους γύρω μου. Και θα ρωτήσεις γιατί. Καλά θα κάνεις. Δεν θέλω όμως να σου πω το δικό μου λόγο για να γίνεις αυθεντικός και ειλικρινής. Αν μου επιτρέψεις να θέλω κάτι, αυτό τότε είναι να ψάξεις να βρεις αυτόν τον λόγο. Γιατί τότε θα συμφωνούμε σε ένα βασικό πράγμα. Χρειάζεται να είμαστε ειλικρινείς και αυθεντικοί για να πάμε μπροστά. Για να αλλάξουμε, για να γίνουμε άνθρωποι.

Ας κλείσουμε αυτό το κείμενο με μια φράση του Φίοντορ – ξανά – :

«Στις αναμνήσεις κάθε ανθρώπου υπάρχουν πράγματα που δεν τα εμπιστεύεται σ’ όλο τον κόσμο, μα μόνο στους φίλους του. Υπάρχουν άλλα που δεν τα εμπιστεύεται στους φίλους του, και μόλις τα λέει στον εαυτό του κι αυτό στα κρυφά. Και τέλος υπάρχουν κι εκείνα που ο άνθρωπος, φοβάται να τα ομολογήσει στον ίδιο του εαυτό κι αυτού του είδους τα πράγματα μαζεύονται σε αρκετά μεγάλη ποσότητα σε κάθε άνθρωπο καθώς πρέπει. Όσο μάλιστα είναι πιο καθώς πρέπει ο άνθρωπος, τόσο και περισσότερα πρέπει να έχει απ’ αυτά τα πράγματα. Για μένα τουλάχιστον είναι λίγος καιρός τώρα που αποφάσισα να θυμηθώ μερικές μου περασμένες περιπέτειες, που έως σήμερα τις απέφευγα πάντοτε, με κάποια ανησυχία μάλιστα. Μα τώρα όχι μόνο τις θυμάμαι αλλά και αποφασίζω να τις γράψω ακόμα, ακριβώς γιατί θέλω να δοκιμάσω αν μπορεί να ‘ναι κανένας ολότελα ειλικρινής στον εαυτό του και να μην φοβάται την αλήθεια».

Πηγές:

https://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=421

https://www.politeianet.gr/books/dostoyevsky-fyodor-korontzis-to-upogeio-189733

Φωτογραφία

https://www.awakengr.com/yparchei-kai-orio-metaxy-omis-eilikrineias-kai-kakias/