Γυναικοκτονίες, Φεμινισμός, Μισογυνισμός, Μισανδρισμός. Αυτές οι τέσσερις έννοιες είναι οι πιο “δημοφιλείς” τα τελευταία δύο χρόνια. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ισότητα των δύο φύλων τίθεται ως θέμα στην κοινωνία μας καθημερινά. Καθώς το φεμινιστικό κίνημα πασχίζει να πείσει τους νέους ότι προσπαθεί να ισορροπήσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων, η αίσθηση πως η κοινωνία μας είναι πατριαρχική αυξάνεται όλο και περισσότερο.
Ο φεμινισμός είναι ένα κίνημα που παρερμηνεύεται πολύ από τη γενιά μας. Φεμινισμός είναι ο αγώνας των ανθρώπων που πιστεύουν ότι οι γυναίκες πρέπει να είναι ισότιμες με τους άντρες σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Έτσι ξεκίνησε τουλάχιστον.
Στις μέρες μας είναι παρεξηγημένο αυτό, καθώς ο φεμινισμός είναι για κάποιο λόγο συνυφασμένος με την υπεροχή των γυναικών.
Μέσω του φεμινισμού ξεκίνησε να κυκλοφορεί και η έννοια “μητριαρχία”. Εφόσον η πατριαρχία θεωρείται “άκρο”, και πρέπει να εξαλειφθεί, γιατί η μητριαρχία παρουσιάζεται ως κάτι υγιές, δυναμικό και προωθείται ολοένα και περισσότερο από γυναίκες που ασπάζονται τον φεμινισμό; Αντί να προάγεται η υγιής συνύπαρξη και συνεργασία των δύο φύλων, για την πραγματική εξάλειψη των ανισοτήτων, προβάλλεται αποκλειστικά η δυναμικότητα των γυναικών, η ανάγκη τους να ανεξαρτητοποιηθούν, η αδιαφορία τους και το μίσος προς τους άνδρες, οι οποίοι καθίστανται αχρείαστοι και υπαίτιοι για όλα τα προβλήματα (π.χ. όλοι οι άνδρες είναι βιαστές, όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι, η κοινωνία μας θα ήταν καλύτερη χωρίς αυτούς).
Το αποτέλεσμα των ακραίων απόψεων του φεμινιστικού κινήματος είναι να απαξιώνεται η οικογένεια, αφού “περιορίζει την ελευθερία των γυναικών”. Όπως ακούγεται συχνά, στο πλαίσιο της οικογένειας η γυναίκα καταπιέζεται από τον άντρα της και κινδυνεύει να κακοποιηθεί από αυτόν, ειδικά αν δεν θέλει να ακολουθήσει τον παραδοσιακό οικογενειακό ρόλο της (μητέρα, φροντίδα παιδιών, περιποίηση σπιτιού κτλπ).
Παρόλα αυτά, η οικογένεια είναι ένας ιδιαίτερα σημαντικός θεσμός, καθώς αποτελεί θεμέλιο στην οργάνωση της κοινωνίας. Οι άνθρωποι ζούμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας μέσα σε μια οικογένεια. Η οικογένεια φροντίζει για την ανατροφή των παιδιών, ικανοποιώντας τις φυσιολογικές τους ανάγκες. Ταυτόχρονα, μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, όταν κυριαρχούν η αγάπη, ο σεβασμός και η κατανόηση, τα άτομα ωριμάζουν πνευματικά και ψυχικά και αναπτύσσουν την προσωπικότητά τους. Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κόσμο πρώτα μέσα από την οικογένεια. Αυτή μας διαπαιδαγωγεί και μας βοηθά να αποκτήσουμε αξίες και αρχές, ενώ επιπλέον μας διδάσκει να αναλαμβάνουμε ευθύνες και πρωτοβουλίες.
Επίσης, μέσα στην οικογένεια διαμορφώνουμε τις θρησκευτικές μας πεποιθήσεις και μαθαίνουμε ότι είμαστε πολιτικά όντα. Έτσι, μεγαλώνοντας μπορούμε να συμμετέχουμε σε μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες, όπως είναι το σχολείο, ο χώρος εργασίας, η εκκλησία.
Για να λειτουργήσει σωστά ο θεσμός της οικογένειας και να κατοχυρωθεί πραγματικά η ισότητα, πρέπει να τηρείται ο αλληλοσεβασμός, η κατανομή ευθυνών και η συνεργασία της μητέρας και του πατέρα.
“Η οικογένεια είναι το κύτταρο του πολιτισμού.”
-Will Durant
Βέβαια, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι ο θυμός του φεμινιστικού κινήματος απέναντι στο ανδρικό φύλο δικαιολογείται από τις συχνές καταγγελίες για βιασμούς και δολοφονίες γυναικών που παρατηρούνται σήμερα.
Ένα ποσοστό ανδρών εξακολουθεί να θεωρεί ότι λόγω της σωματικής δύναμης που έχουν οι άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες, το ανδρικό φύλο είναι ανώτερο. Άντρες σκοτώνουν γυναίκες με το πρόσχημα ότι τους «απειλούσε» με χωρισμό, έφυγε από το σπίτι και τους εξέθεσε, μαλώσανε και νευρίασε, την αγαπούσε και τη ζήλευε, ήταν η κακιά στιγμή. Αυτές είναι κάποιες από τις δικαιολογίες που χρησιμοποιούν οι “γυναικοκτόνοι”.
Στο άκουσμα τέτοιων ειδήσεων το ερώτημα πολλών ανθρώπων είναι «πώς γίνεται ένα τόσο καλό παιδί να έκανε κάτι τέτοιο;». Η ερμηνεία που συνήθως δίνεται αφορά το γεγονός ότι έχουμε μεγαλώσει σε μία πατριαρχική κοινωνία. Έτσι οι άντρες έχουν μάθει ότι είναι ανώτεροι από τις γυναίκες και μπορούν να τις μεταχειρίζονται όπως θέλουν, ακόμα και να τις σκοτώνουν.
Η αιτία των φρικαλεοτήτων απέναντι στις γυναίκες σήμερα, όμως, είναι μάλλον αρκετά βαθύτερη.
Καταρχάς, η κοινωνία που ζούμε σήμερα σίγουρα δεν είναι πατριαρχικη. Ναι, έχει κάποια στοιχεία πατριαρχικής κοινωνίας, όμως σίγουρα δεν μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε ως πατριαρχική. Οι γυναίκες πλέον έχουν αποκτήσει την ανεξαρτησία τους και δεν είναι αναγκασμένες να υπακούουν τους άντρες και να ζουν στη σκιά τους.
Τον μύθο ότι η κοινωνία σήμερα είναι πατριαρχική αποδομεί στο παρακάτω σύντομο βιντεάκι ο Jordan Peterson:
Το ζήτημα, τώρα, της βίαιης επιβολής των ανδρών στις γυναίκες δεν είναι αποτέλεσμα της πατριαρχικής νοοτροπίας με την οποία έχουν μεγαλώσει οι νέοι και που τους “οπλίζει” το χέρι. (Άλλωστε, βιολογικά, οι άντρες, σε γενικές γραμμές, έχουν περισσότερη δύναμη από τις γυναίκες, επομένως μπορούν να πράττουν βίαια απέναντί τους ανεξάρτητα από το αν έχουν μεγαλώσει με πατριαρχικά πρότυπα ή όχι).
Το πρόβλημα βρίσκεται στην ψυχή του ανθρώπου. ”Οι σεξουαλικές παρεκτροπές, οι παραφιλίες, οι παρενοχλήσεις, είναι όλα αποτελέσματα βαθιάς νοσηρότητας της ψυχής του ανθρώπου. Μια απονεκρωμένη ψυχή που έχει στείλει τον Θεό στην «εξορία», ασεβεί και ασελγεί επάνω στον συνάνθρωπο, την ίδια στιγμή που θεοποιεί τη σάρκα του θύματος του”. (1)
Απάντηση στις αισχρότητες και στα εγκλήματα απέναντι στο γυναικείο φύλο (αλλά και γενικότερα απέναντι στον άνθρωπο) δίνει η ορθόδοξη χριστιανική θεολογία και το ουσιαστικό βίωμα αυτής.
Σύμφωνα με την Αγία Γραφή: Η γυναίκα με κανέναν τρόπο δεν υστερεί σε αξία σε σχέση με τον άνδρα. Η γυναίκα έχει για τον Θεό την ίδια αξία που έχει ένας άνδρας, και το αντίστροφο. Τα δύο φύλα είναι ισότιμα, αλλά όχι ίσα. Άλλη θέση έχει η γυναίκα, άλλη ο άνδρας. Υπάρχει λόγος που ο Θεός έφτιαξε δύο φύλα και όχι ένα.
Το κάθε φύλο εξυπηρετεί κάποιες δικές του επιμέρους λειτουργίες. Δεν είναι «απαξίωση» για μια γυναίκα το να μην μπορεί να παριστάνει τον άνδρα και μην να κάνει πράγματα που δεν αρμόζουν στην φύση της, όπως δεν είναι «απαξίωση» και για έναν άνδρα το να μην μπορεί να φοράει φουστάνια, να έχει έμμηνο κύκλο, να κυοφορεί, να τίκτει κλπ. (2)
Η διαφοροποίηση των δύο φύλων είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ. Η αρρενωπότητα και η θηλυκότητα σαφώς έχουν τη δική τους σημασία και αξία. Δεν είμαστε ίδιοι, είμαστε όμως ισότιμοι. Η φύση, όμως, των δύο φύλων είναι ίδια, είμαστε το ίδιο άνθρωποι.
Όλοι είναι ισότιμοι απέναντι στον Χριστό. Η Αγία Γραφή που μας μιλά για την ισοτιμία όλων των ανθρώπων, μάς την προβάλλει ως κυρίαρχη αξία. Ο ανδρισμός δεν φαίνεται όταν ο άνδρας κακομεταχειρίζεται την γυναίκα του. Ο ανδρισμός φαίνεται στη γενναιότητα, το θάρρος, την προστασία, τον σεβασμό, την αγάπη και τη φροντίδα που πρέπει να δείχνει ο άνδρας προς τη γυναίκα του. Όταν δεν τα εφαρμόζει αυτά ο άνδρας, τότε ούτε τον εαυτό του αγαπά, αλλά και ο ανδρισμός δεν υφίσταται.
Πολλοί είναι που κατηγορούν την Εκκλησία ότι υποβαθμίζει τη γυναίκα σε σχέση με τον άντρα. Παρόλα αυτά, κάτι τέτοιο δεν υφίσταται σε καμία περίπτωση, όπως φαίνεται από τη στάση της ορθοδοξίας απέναντι στο γυναικείο φύλο.
“Η Παναγία αποτελεί το ύψιστο δημιούργημα του Θεού, αφού είναι ανώτερη από όλη την θαυμαστή κτιστή δημιουργία που μπορεί κανείς να παρατηρήσει τόσο στην γη όσο και στο απώτερο σύμπαν, αλλά και από όλους μαζί τους υπόλοιπους Αγίους και Αγίες της Εκκλησίας. Δηλαδή, μία Γυναίκα ξεπέρασε σε αξία ακόμα και τις δυνάμεις της άυλης κτίσης, που κατέχουν ανώτερη θέση από τους ανθρώπους. Από μόνη της η ύπαρξη της Θεοτόκου είναι υπέρ αρκετή για να φανεί πως ο Χριστιανισμός δεν υποβιβάζει την αξία της γυναίκας.
Επίσης, δεν θα ήταν δυνατόν να μην αναφερθούμε στην πληθώρα γυναικών Αγίων της Εκκλησίας, εκ των οποίων πολλές είναι ιδιαιτέρως λαοφιλείς, όπως για παράδειγμα η Αγία Μαρίνα, η Αγία Παρασκευή, η Αγία Βαρβάρα και η Αγία Αικατερίνη.
Η γυναίκα δεν αποτελεί κατώτερη ύπαρξη από τον άνδρα στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό, ο οποίος πρέπει να κατανοήσουμε πως δεν είναι ένα φιλοσοφικό ή ιδεολογικό σύστημα αρχών και αξιών, αλλά η παρουσία και η αποκάλυψη του Ζώντος Τριαδικού Θεού. Ο Θεός είναι Αιώνιος και Απαθής, και ως εκ τούτου δεν εμπίπτει στις ανθρώπινες αντιλήψεις και συμπεριφορές. Ενώπιον Αυτού δεν υπάρχει προσωποληψία (Ρωμ. Β’, 11), γι’ αυτό δεν ξεχωρίζει το πλάσμα Του, όπως γράφει προς τους Γαλάτες ο Απόστολος Παύλος, «οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γαλ. Γ’, 28). Η γυναίκα λοιπόν δεν διακρίνεται σε αξία από τον άνδρα στα μάτια του Θεού, αντιθέτως είναι εξίσου σημαντική γι’ Αυτόν, διότι δεν αποτελεί απλώς δημιούργημά Του, αλλά πρόσωπο, γεγονός που σημαίνει πως έχει ιδιαίτερη αξία, αφού φέρει την δυνατότητα να φτάσει στο καθ’ ομοίωσιν και να γίνει κατά χάριν Θεός.” (3)
“Ας μην ξεχνούμε ότι γυναίκα είναι αυτή που κατέβασε τον Θεό στην γη. Γυναίκα είναι αυτή που κατέχει τα «δευτερεία» της Αγίας Τριάδος. Γυναίκα είναι το εκλεκτότερο πράγμα που είχε να παρουσιάσει ολόκληρη η ανθρωπότητα, η κορωνίδα ολόκληρου του ορατού και αοράτου κόσμου.” (4)
«Η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα» (Εφες. Ε΄ 33). Εδώ ο φόβος της γυναίκας προς τον σύζυγο πρέπει να νοείται όχι ως φόβος και τρόμος προς τον άνδρα, αλλά ως σεβασμός και τιμή που πρέπει να αποδίδει ελεύθερα και θεληματικά στον άνδρα της.
