Ο έρωτας αναμφίβολα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο στη ζωή του ανθρώπου. Είναι ένα βίωμα, από τα πιο συγκλονιστικά.
Ζούμε σε εποχή που βιώνει μια πρωτοφανή ηθική κρίση και η διαδικασία αποκαθήλωσης οτιδήποτε ιερού έχει μέσα του ο άνθρωπος επισπεύδεται ραγδαία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα απο-ιεροποίησης στη σύγχρονη εποχή είναι το ανθρώπινο σώμα και ο έρωτας. Κατεξοχήν τρόπος με τον οποίο γκρεμίζεται το τελευταίο είναι η πορνογραφία.
Η πορνογραφία είναι ίσως η μεγαλύτερη ψυχοκοινωνική αρρώστια του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Η αυτονόμηση της σεξουαλικότητας αποτελεί χαρακτηριστικό αυτού του ευδαιμονιστικού προτύπου της Δύσης. Η πορνογραφία έχει εισχωρήσει στο σκεπτικό του σύγχρονου ανθρώπου για τον έρωτα και έτσι δεν τον λαμβάνει υπόψη ως «ολόκληρο», αλλά απομονώνει σκόπιμα το πιο εύκολο και ηδονικό μέρος του. Δηλαδή παραλείπει όλα όσα απαιτούν προσωπικό αγώνα, αλλά και του δίνουν νόημα, όπως η αγάπη, η ανοχή του άλλου, η υποχώρηση για χάρη του. Εντούτοις, αφιερώνεται στο κομμάτι που δεν χρειάζεται πλήθος ψυχικών αποθεμάτων, αλλά την απλή σαρκική συναλλαγή που ικανοποιεί τον ναρκισσισμό του καθενός. Οι αιτίες που δημιούργησαν την πορνογραφία έχουν βαθιές ρίζες που είναι δύσκολο να αναλυθούν και δεν αποτελούν αντικείμενο του παρόντος κειμένου.
Οι συνέπειές της όμως, αποτελούν υλοποιημένη απόδειξη της καταστροφικότητάς της.
Προσεγγίζοντας το ζήτημα κοινωνικά και ταυτόχρονα υπαρξιακά (γιατί στο βάθος όλα υπαρξιακά είναι) μπορούμε να παρατηρήσουμε πως έχει διαφθείρει την κοινωνία και διαστρέψει τις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων . Κυρίως όσον αφορά στους ανθρώπους νεότερων ηλικιών μπορούμε να διαπιστώσουμε μια βίαιη σεξουαλικοποίηση: υποταγή στην απόλαυση ως το μόνο που έχει νόημα και αξίζει. Έτσι οι σχέσεις των δυο φύλων καθίστανται πλέον προβληματικές, καθώς έχει εισχωρήσει βαθιά η φιλοσοφία της ηδονικής ανταλλαγής , αντί του ψυχικού, πνευματικού και συνάμα σωματικού δοσίματος. Στην πορνογραφία, υποβαθμίζεται ο έρωτας, υποβαθμίζεται το πρόσωπο, υποβαθμίζεται το ανθρώπινο σώμα και γίνονται αντικείμενο διαπραγμάτευσης με όρους ζωικών ενστίκτων που καταργούν κάθε ανθρωπιά πίσω από το βίωμα.
Η πορνογραφία συμβάλλει και στην αποχαύνωση του ανθρώπου που παρακολουθεί τέτοιο περιεχόμενο, κοινώς, τον κάνει ηλίθιο. Αυτός ο αυτιστικός τρόπος παρουσίασης ενός γεγονότος τόσο συγκλονιστικού για την ανθρώπινη ύπαρξη, στερεί από τους ανθρώπους την όρεξη για ζωή οδηγώντας τους σε αδιέξοδα και καθιστώντας τους υποψήφιους καταθλιπτικούς. Κι αυτό, διότι η πορνογραφία εξυπηρετεί την αμεσότητα της απόλαυσης που προτιμά ο σύγχρονος άνθρωπος, ενώ στο βάθος αυτή η φιληδονία τον εξουθενώνει ψυχικά. Επομένως αυτή η ροπή του ανθρώπου προς την easy «ανταμοιβή» αποτελεί την πιστοποίηση της παρακμής του.
Η πορνογραφία μάλιστα αποτελεί και έναν από τους σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες για την επίτευξη της ισοτιμίας των δύο φύλων.
Γιατί όμως είναι ανασταλτικός παράγοντας της προσπάθειας για την ισότητα των δύο φύλων; Επειδή ολόκληρη η πορνοβιομηχανία βασίζεται στην εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος και παρουσιάζει την γυναίκα ως εργαλείο προς επίτευξη της ηδονής. Η γυναίκα μετατρέπεται σε ένα προϊόν για χρήση και μετά για …πέταμα. Προφανώς, συμμέτοχοι είναι και άντρες. Εξίσου λυπηρό. Και δεν αναφερόμαστε αποκλειστικά σε ανθρώπους που εργάζονται σε πορνογραφικές εταιρείες αλλά και ηθοποιούς και μοντέλα που καλούνται να «πουλήσουν» το σώμα τους με οποιοδήποτε τρόπο στην ηθικά απονευρωμένη πλέον μάζα.
Αυτό το υπαρξιακό αδιέξοδο που προκαλείται από την ισοπέδωση των μυστηρίων, αυτή η ανησυχία που προέρχεται από τη βεβήλωση που πράττει ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ένα ζήτημα που έχουμε τη δυνατότητα, έστω και καθυστερημένα, να το διορθώσουμε .
Χρειάζεται -ειδικά ο νεότερος – άνθρωπος μία διαφορετική ερμηνεία του έρωτα . Ο έρωτας δεν αφορά αποκλειστικά την “επιθυμία” (την επιθυμία την ορίζουμε εδώ ως “Σαρκική Όρεξη” (1)) Χρειάζεται να διαισθανθεί και πάλι την αξία και τον σεβασμό του μυστηρίου. Γιατί η ασέβεια προς το μυστήριο που στην πραγματικότητα έχει μέσα του ο άνθρωπος, έχει ως αποτέλεσμα την επανάσταση εναντίον του εαυτού του. Και εκεί έρχονται η σύγχυση , η ανησυχία , η αίσθηση του χαμένου ανθρώπου κτλ.
Οφείλουμε λοιπόν να απέχουμε από την πορνογραφία , να δηλώσουμε (και να το πράξουμε) πως δεν θα συνυπογράψουμε σε αυτόν τον εξευτελισμό του έρωτα , πως δεν θα προδώσουμε την ανθρωπιά μας και δεν θα γίνουμε απλώς ζώα. Τότε θα νιώσουμε την ευγένεια του έρωτα, την κοινωνία των προσώπων και όχι απλώς των σωμάτων , την αίσθηση της αθανασίας μέσω του άλλου , δηλαδή την αγάπη .
Παραπομπές :
1) << Πρακτική Φιλοσοφία>> Ε.Π.Παπανούτσου Εκδόσεις Νόηση , σελ 82
Εικόνα άρθρου: René Magritte 1928 Les amants (The Lovers)