Άραγε φοβόμαστε τον θάνατο ή ό,τι ακολουθεί μετά; Όσον αφορά τον δικό μας θάνατο, ο φόβος και η κατεύθυνσή του εξαρτάται σίγουρα από την όποια πίστη-πεποίθηση έχουμε σχηματίσει για το ό,τι ακολουθεί ( Παράδεισος, Κόλαση, Μετενσάρκωση κλπ).

 

Ο θάνατος, ο σωματικός τουλάχιστον, κατ’εμέ αποτελεί απλώς ένα στάδιο, σαν ακόμα ένα level στο παιχνίδι Life. Ένα στάδιο στο οποίο ο χαρακτήρας μας χρειάζεται να αποχωριστεί το σώμα του και να πορευθεί μόνο με τη ψυχή του. Μία ψυχή, δε, την οποία έχει διαμορφώσει-σχηματίσει, φροντίσει ή παραμελήσει στα προηγούμενα επίπεδα του παιχνιδιού. Η ψυχή άλλωστε είναι αιώνια και το σώμα μας φθαρτό. Μία ιδέα δε, την οποία με διαφορετικούς τρόπους και για διαφορετικούς λόγους έχουν υποστηρίξει οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, οι χριστιανοί,οι Κινέζοι,οι Ινδοί κ.α. Παραδείγματος χάρη ο Ωριγένης υποστήριζε ότι ολες οι ψυχές έχουν δημιουργηθεί μαζι με τους αγγέλους πριν απο τους ανθρώπους ενώ ο Πλάτων ανέφερε ότι η δύναμη αυτη (η ψυχή) είναι απλή και ασώματος και άρα αθάνατη (ΠΛΑΤ. Φαιδ.245) (1). Κοιτώντας τον θάνατο έτσι με τέτοια απλότητα φεύγει ίσως ένα φορτίο φόβου και ανησυχίας από την ιδέα και μόνο, ότι κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα καταλήξουμε εκεί.

Μιλώντας σε προσωπικό επίπεδο υπάρχουν θάνατοι που αδυνατώ να κοιτάξω με τόση απλότητα. Η διαφορά τους σε σχέση με τον δικό μου θάνατο είναι ότι μετά από αυτούς εγώ συνεχίζω να ζω. Αδυνατώ,  παραδείγματος χάριν, να κοιτάξω το πρόσωπο της μητέρας μου και να αποδεχτώ ότι μία μέρα θα σταματήσει να είναι δίπλα μου “σωματικά”. (Στο πρόσωπο της μητέρας μπορούμε να φανταστούμε καθε άτομο που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας και με το οποίο είμαστε συναισθηματικά δεμένοι). Η σκέψη του θανάτου της με φοβίζει αλλά όσο το σκέφτομαι περισσότερο καταλήγω και πάλι σε μένα. Σκέφτομαι επιφανειακά τον θάνατο, σαν μία λήψη από ταινία την οποία με ένα ανοιγόκλεισμα των ματιών έχασα. Σκέφτομαι εγωιστικά την δική μου ζωή. Την ζωή μου χωρίς αυτή. Πώς θα μου είναι δυνατό να ζήσω με τα νέα αυτά δεδομένα; Φοβάμαι άρα περισσότερο, αν όχι πλήρως, τη ζωή μου υπό το καθεστώς των νέων αυτων δεδομένων και όχι τον θάνατο ως γεγονός.

 

Θα μπορούσα ή μάλλον θα ήθελα να πιστεύω ότι η οπτική γωνία με την οποία προσεγγίζω τον θάνατο οφείλεται στην πίστη μου στον Θεό και την ελπίδα μου για σωτηρία. “Κράτα την πίστη σου ακόμη και αν σου στοιχίσει την ζωή, κι εγώ θα σου δώσω για στεφάνι της νίκης, την αιώνια ζωή”( Αποκάλυψη β’10 ). Ίσως ακούγεται υποκριτικό, ειδικά μετά την παραδοχή μου οτι κοιτάω τον θάνατο των αγαπημένων μου εγωιστικά, αλλά προς υπεράσπισή μου η γνώση της απάντησης δεν συνοδεύεται από την ικανότητα λύσης του προβλήματος.

 

Παραδόξως, όμως, βρίσκω παρηγοριά στον φόβο μου αυτό. Ο φόβος αυτός μου επιτρέπει να εκτιμώ κάθε στιγμή, κάθε εμπειρία και ανάμνηση μαζί της ακόμα περισσότερο σαν να είναι η τελευταία μας, γιατί ακριβώς υπάρχει πάντοτε το ενδεχόμενο να είναι. Μου επιτρέπει να ζητάω πρώτος συγγνώμη γιατί φοβάμαι να την αποχωριστώ τσακωμένος… δεν έχει σημασία να έχω δίκιο αλλά να είμαστε καλά μεταξύ μας. Ταυτόχρονα, δε, ο φόβος ταξινομεί τις προτεραιότητές μου με μεγάλη σύνεση και προσοχή. Σε μια καθημερινότητα γεμάτη υλικές και επιδερμικές απολαύσεις τοποθετεί τα άτομα που έχουν πραγματικά σημασία, πρώτα.

 

Ίσως ο φόβος αυτός να μην είναι φόβος αλλά ένα άλλο συναίσθημα το οποίο φανερώνεται με αυτόν τον τρόπο γιατί αδυνατούμε να το δούμε-κατανοήσουμε-αισθανθούμε κάπως αλλιώς. Προσωπικά πάντως όσον αφορά τον συγκεκριμένο φόβο νομίζω πως θα τον κρατήσω και δεν θα προσπαθήσω να τον καταπολεμήσω. Σίγουρα όχι σαν κινητήρια δύναμη πίσω από την αγάπη μου για τα κοντινά μου πρόσωπα, αλλά σίγουρα σαν μία υπενθύμιση για τη συγχώρεση που πρέπει υπάρχει μεταξύ μας καθώς και για την αξία κάθε στιγμής.

 

 

 


Παραπομπές

  1. ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΩΝ