Σήμερα, Κυριακή 20 Νοεμβρίου, ξεκινά το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2022, το οποίο διεξάγεται στο Κατάρ. Η επιλογή αυτής της μικρής αραβικής χώρας προξένησε ποικίλες δυσκολίες στην προετοιμασία και στον χρονικό προγραμματισμό της διοργάνωσης. Αφενός, το Κατάρ δεν έχει αξιοσημείωτη ποδοσφαιρική ιστορία, ούτε τις αντίστοιχες υποδομές, τις οποίες οικοδόμησε πρακτικά εκ του μηδενός, δαπανώντας υπέρογκα χρηματικά ποσά (1). Αφετέρου, εξαιτίας της ιδιαίτερης γεωγραφίας της περιοχής ήταν απαραίτητο να μη διεξαχθεί η διοργάνωση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες προκειμένου να αποφευχθεί ο έντονος καύσωνας.

Ήταν επομένως φυσικό από το 2010 (όταν ορίστηκε το Κατάρ διοργανώτρια χώρα του Μουντιάλ του 2022) (2) να πραγματοποιηθούν μεγαλειώδη κατασκευαστικά έργα. Με τι κόστος όμως;

Και μόνο ο αριθμός φαντάζει εξωφρενικός: 229 δισεκατομμύρια δολάρια! Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, το ελληνικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανέρχεται στα 216 δισεκατομμύρια δολάρια (3), ενώ το Μουντιάλ του 2014 κόστισε περίπου 11,5 δισεκατομμύρια δολάρια (4). Για να μη σας κουράζω με αριθμούς (οι περισσότεροι άλλωστε, όπως κι εγώ, δεν σπουδάζουμε στην ΑΣΟΕΕ) αυτό που έχει σημασία είναι να προβληματιστούμε. Αυτό το δυσανάλογα μεγάλο ποσό χρημάτων ήταν πράγματι απαραίτητο για τη διεξαγωγή της διοργάνωσης;

Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι κάθε κράτος δικαιούται να δαπανά χρήματα κατά το δοκούν, δεν μπορούμε να δικαιολογήσουμε την ανθρωποβορική αδιαφορία του για τα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα. «6.500 εργάτες-μετανάστες έχουν πεθάνει στο Κατάρ από την ανάληψη της διοργάνωσης», σύμφωνα με ρεπορτάζ του “The Guardian” (5). «Πίσω από τα στατιστικά κρύβονται αμέτρητες ιστορίες συντετριμμένων οικογενειών, οι οποίες έμειναν χωρίς τον προστάτη τους, δυσκολεύονται να βγάλουν τα προς το ζην και συνάμα αντιμετωπίζουν σύγχυση για τις πραγματικές συνθήκες θανάτου του αγαπημένου τους». Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με το εν λόγω ρεπορτάζ, «οι θάνατοι δεν οφείλονται μόνο σε δυστυχήματα. Για την ακρίβεια, ένα μεγάλο ποσοστό τους αποδίδεται στις κάκιστες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των εργατών, οι οποίοι “στοιβάζονται” σε κοντέινερ και εργάζονται για πολλές ώρες κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες».

Ένα πολύ σημαντικό ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί επελέγη αυτή η χώρα να διοργανώσει το Μουντιάλ; Άραγε, η FIFA – που αν μη τι άλλο είναι «Δυτικών» συμφερόντων – δεν γνώριζε ποια χώρα επέλεξε για τη μεγάλη γιορτή του ποδοσφαίρου, που θα έπρεπε να ενώνει κι όχι να διχάζει; Δεν γνώριζε ότι οι γυναίκες υποτιμούνται σε ακραίο βαθμό συστηματικά (6); Δεν γνώριζε ότι ο Νόμος εξακολουθεί να επιτρέπει τη σωματική τιμωρία για εγκλήματα (7); Δεν γνώριζε τους υπερβολικά αυστηρούς περιορισμούς στην κατανάλωση αλκοόλ (8);

Καθώς πλησιάζει ο χρόνος έναρξης της διοργάνωσης άρχισαν οι…προειδοποιήσεις από στελέχη κυβερνήσεων της Δύσης. Για παράδειγμα, συζητήθηκε ιδιαίτερα πώς θα καταναλώνεται το αλκοόλ από τους μη-μουσουλμάνους οπαδούς. Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε επίσης ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών προειδοποιώντας οπαδούς από την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ να σεβαστούν τους νόμους του Κατάρ, για λόγους ασφαλείας (9).

Επομένως, ποια είναι η στάση της Δύσης; Επί της ουσίας καλεί τους πολίτες να επισκεφθούν το Κατάρ, να παρακολουθήσουν τη διοργάνωση, στηρίζοντας τη χώρα οικονομικά, να ανεχτούν την ανελευθερία και στο μεταξύ…ας διαμαρτυρηθούμε συμβολικά εναντίον του καθεστώτος. Τέτοια ήταν η πρόταση διαμαρτυρίας ενός Ολλανδού βουλευτή, ήδη από το 2012, η ομάδα της Ολλανδίας να επιλέξει ροζ εμφανίσεις στο Μουντιάλ του 2022 αντί για τις παραδοσιακές πορτοκαλί (10). Συμβολική κι όχι ουσιαστική είναι η διαμαρτυρία της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ, με τη χρήση περιβραχιονίου στα χρώματα του ουράνιου τόξου (11). Την ίδια στιγμή, η FIFA έχει αποκλείσει την εθνική ομάδα της Ρωσίας από τις διεθνείς διοργανώσεις (12) ενώ το Ιράν εξακολουθεί να αγωνίζεται κανονικά, παρά την εκτεταμένη καταπάτηση δικαιωμάτων των γυναικών που σημειώνεται εκεί. Τι υποκρισία!

Είναι πρωτόγνωρη η διεξαγωγή διοργανώσεων διεθνούς κύρους σε απολυταρχικά κράτη; Όχι βέβαια. Μάλιστα, ενδεικτικά θα αναφέρω το παράδειγμα του δικού μου αγαπημένου μηχανοκίνητου αθλήματος, της Formula 1, η οποία πραγματοποιεί Grand Prix σε χώρες όπως η Κίνα και πρόσφατα ακόμα και στη Σαουδική Αραβία και – καλή ώρα – στο Κατάρ (13). Η δική μας στάση, η στάση της «φιλελεύθερης» και «προοδευτικής» Δύσης ποια είναι; Το μποϊκοτάζ φυσικά! Τι; Όχι;

Γνήσια πράξη αντίστασης ενάντια στην τυραννία πρέπει να αποτελέσει το μποϊκοτάζ. Διαφορετικά, θα διασκεδάζουμε επί πτωμάτων, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Μπορούμε όμως να θυσιάσουμε τη δική μας διασκέδαση προκειμένου να μείνουμε πιστοί στην πανανθρώπινη αξία της ελευθερίας;

Αν παρόλα αυτά παρακολουθήσουμε το Μουντιάλ, ας κρατάμε στη σκέψη μας διαρκώς όλους εκείνους τους συνανθρώπους μας που υπέφεραν κι υποφέρουν ακόμη εξαιτίας αυταρχικών καθεστώτων, τα οποία δεσπόζουν σε πολλές χώρες του κόσμου. Τότε, ποιοι θα είναι οι υποκριτές; Το Κατάρ (ή το όποιο Κατάρ) ή εμείς;

Πηγές/Παραπομπές

(1): “The true cost of the Qatar 2022 World Cup”, Business Insider, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 14/11/2022.

(2): Από επίσημα στοιχεία της FIFA, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 14/11/2022.

(3): Από επίσημα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 14/11/2022.

(4): Ανακτήθηκε στις 14/11/2022 από την Wikipedia.

(5): “Revealed: 6,500 migrant workers have died in Qatar since World Cup awarded”, The Guardian, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 14/11/2022.

(6): Βλ. σχετικό άρθρο: “ ‘We’re treated as children,’ Qatari women tell rights group”, The Guardian, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 19/11/2022.

(7): “Filipino woman gets 100 lashes for giving birth in Qatar”, GMA News Online, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 16/11/2022.

(8): “Drinking and Getting Drunk – Qatar”, TFC, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 16/11/2022.

(9): “James Cleverly says LGBTQ+ World Cup fans should ‘respect law’ of Qatar”, The Guardian, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 16/11/2022.

(10): Ανατρέξατε στο σχετικό απόσπασμα από τη Wikipedia, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 16/11/2022.

(11): “US use rainbow logo at Qatar World Cup in support of LGBTQ community”, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 19/11/2022.

(12): “FIFA/UEFA suspend Russian clubs and national teams from all competitions”, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 19/11/2022.

(13): Πβ. Τα ημερολόγια αγώνων των ετών 2019, 2021 και 2022, ανακτήθηκαν από το διαδίκτυο στις 17/11/2022.

Πηγές εικόνας

Η βασική εικόνα τροποποιήθηκε από τον αρθρογράφο για τις ανάγκες του παρόντος, με την προσθήκη του εμβλήματος της διοργάνωσης, όπως ανακτήθηκε από εδώ (Πατήστε τους συνδέσμους για περισσότερα).